Tasarımcıların görsel materyaller üretmek için kullanabilecekleri çeşitli basım teknikleri vardır. Bazıları diğerlerinden eskidir, bazılarına artık eskiden olduğu gibi kolay ulaşılamaz ve kimileri de diğerlerine göre epey pahalıdır. İncelikleri veya erişilebilirliğinden bağımsız olarak bütün bu basım türleri hâlâ uygulanmaktadır.
• Tahta Baskı
Tipo baskının bir türü olan Tahta Baskı, en eski basım tekniklerinden biridir ve hem Avrupa’da hem de Asya’da uzun bir tarihi veya gelişimi vardır. Bir rölyef yöntemi olup, imge düz bir tahta zemin üzerine yanlamasına ters görünecek şekilde oyulur. Sonra üzerine mürekkep sürülür. Ve mürekkepli tahta zeminin üstüne kağıt konarak, mürekkebi ve imgeyi alacak şekilde üzerine bastırılır. Bugün, özellikle hazırlanmasının çok zaman almasından dolayı, kullanılmakta olan en ender basım yöntemlerinden biridir. Ne var ki, tahta kalıplardan yapılmış birçok yazı karakteri setleri hala vardır ve bunlar genellikle tipo poster basımında kullanılmaktadır. Ayrıntılı bilgi için: Hamilton Wood Type Museum.
• Hareketli Hurufat
Avrupa’da 15. yüzyılda Gütenberg tarafından icat edilen hareketli hurufat, basım için harflerin tipo baskı makinesine elle dizilmesi yöntemidir. Harfler metalden veya tahtadan yapılmış olabilir ve bunlar muşta kesici denilen ustalar tarafından tek tek kesilir. Hızlı bir şekilde çok sayıda nüsha üretebilen bu basım tarzı 1950’lerde foto-dizgi (film-dizgi) ortaya çıkıncaya kadar standart basım tekniği olarak kaldı.
• Tipo
Tipo bugün hâlâ kullanılıyor ama sadece küçük ölçekte ve genellikle özel ürün dükkânlarında. Yöntem, şimdilerde genellikle, eski matbaalarda kullanılmak üzere, dijital bir tasarımı kabartma bir klişeye (levhaya) çeviren fotopolimer klişeler içerir. Geçtiğimiz yıllarda güzel sanatlarda ve tasarım dünyasında başarılı bir yeniden canlanma yaşadı ve genellikle düğün davetiyeleri ve posterler yaratılmasında kullanılıyor. Ne var ki, hemen her şey için kullanılabilecek çok esnek ve güvenilir bir basım yöntemi olmayı sürdürüyor.
• Fotodizgi
Fotodizgi, kişisel bilgisayar ve dijital dizginin ortaya çıkışıyla kullanılmaz hale geldi. Ama onlarca yıl boyunca dizgi ve basımda bir standart olarak kalmayı başardı. Bu, harflerin bir fotoğraf kağıdı üzerinde pozlamayla oluşturulduğu bir yöntemdir. Sonra kâğıt işlemden geçirilir ve mizampajın yaratılması süreci için hazır hale gelir. Mizampaj hazır olduğunda fotoğrafı çekilir ve ofset basımda kullanılmak üzere bir negatif film yaratılır.
• Ofset
Ofset baskı hâlâ en yaygın basım yöntemi ve genellikle ofset litografi olarak adlandırılıyor. Ofset baskı, baskı işleminde kullanılan her renk için oluşturulan klişelerin kullanılmasıyla yapılır. Basılması istenen çalışmaya göre baskılar iki renkli olabileceği gibi, kimileri de standart 4 renkli CMYK yöntemini kullanabilirler. Ayrıca bundan daha fazla rengin kullanıldığı özel baskılar da mevcuttur. İki tür ofset baskı vardır. Bunlardan biri kağıt tabakalarının tek tek basıldığı tabaka-beslemeli baskıdır. Diğeri ise büyük kağıt bobinlerden yapılan baskıdır ve bu baskı da gazete gibi çok büyük miktardaki matbu malzeme çok çabuk bir şekilde basılabilir.
• Fleksografi
Bobin baskılarda kullanılan fleksografi, ofset litografinin standart klişelerini kullanmaz. Bunun yerine kauçuk klişeler ve daha çabuk kuruyan ve daha hızlı baskı yapılmasına olanak sağlayan su bazlı mürekkepler kullanır. Daha çabuk kuruma aynı zamanda mürekkebi kâğıt kadar emmeyen plastik gibi malzemeler üzerinde daha iyi sonuçlar verir.
• Oymabaskı
Oymabaskı bütün basım teknikleri içerisinde belki de en pahalı ve en zaman alıcı olanıdır. Genellikle süslü gala davetiyeleri veya büyük şirketlerin üst düzey yöneticilerinin kartvizitleri için kullanılır. Oyulan imge öncelikli olarak metal bir levha üzerine elle veya makineyle oyulur. Oyulan yerler mürekkeple doldurulur ve kağıt, mürekkeplendirilmiş metal levha üzerine bastırılır. Sonuç, diğer tekniklerle elde edilmesi neredeyse olanaksız olan hafifçe kabarık canlı imgeler ve doygun renklerdir.
• Termografi
Termografi baskının son hali verildiğinde oymabaskı gibi bir görünüm verebilir ama oymabaskı yönteminde varolan ince detaylar termografide yoktur. Bu detaylar her ne kadar sadece tasarımcılar, tipograflar ve dikkatlice bakanlar tarafından görülebilir olsa da, arada bir fark yoktur da denemez. Ne var ki termografi çok daha uygun maliyetlidir. Bu yöntemde mürekkebi koyarsınız, termografi tozunu eklersiniz ve ısı kullanarak imgenin sayfa üzerinde hafifçe kabarmasını sağlarsınız.
• Serigrafi (İpek Baskı)
Şablon baskı veya elek baskı olarak da adlandırılan serigrafik baskı geniş bir yelpaze içerisinde parlak renkli mürekkeplerin kullanılabilmesini sağlar ve genellikle t-shirt’ler, posterler ve diğer tanıtım materyallerinin basımında kullanılır. Bu yöntemde bir tasarım ipekten bir elek şablon üzerine tasarım oluşturulur. Bu tasarım fotoğrafik emülsiyonla kaplanır ve ışığa tutulur. Işığa tutulan emülsiyon sertleşir ve geri kalan kısımlar yıkanıp temizlenir. Sonra, bir rakle (yani, sıyırıcı) kullanılarak mürekkebin uygulanmasıyla baskı için bir şablon elde edilir.
• İnkjet Baskı
Yaygın evde basım çözümü olan inkjet küçük baskı işleri için uygundur ve uygun bir fiyatla herkesin erişimine açıktır. Bu yöntemde, bilgisayara bağlı bir yazıcı kağıda mürekkep püskürtür. Normalde CMYK yöntemiyle 4 ila 8 farklı renkte mürekkep kullanılır ve farklı malzemeler üzerinde doygun renkler elde edilebilir.
• Dijital Baskı
Dijital baskı mürekkep yerine toner kullanılan bir yöntemdir, kağıt tarafından emilmek yerine, kağıt üzerine oturur. İlk ortaya çıktığı günden bugüne kalitesi çok büyük oranda artmakla birlikte ofset litografiyle hala boy ölçüşebilecek durumda değildir, özellikle de küçük detaylarda, tipografide ve renk eşlemesinde…Alıntı.
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder