10 Haziran 2015 Çarşamba

Grafik Tasarım Öğeleri ve Temel İlkeler

Bir grafik tasarım ürünü meydana getirirken kullandığımız ve bilmemiz gereken bazı temel öğeler vardır. Bu öğeleri listeleyelim ve bunlara kısaca değinelim.

• Çizgi
• Ton
• Renk
• Doku
• Biçim
• Ölçü
• Yön

• Çizgi
Düz ya da kıvrımlı, kalın ya da ince, sürekli ya da kesik, grenli ya da keskin özelliklere sahipolabilir. İki görsel unsur arasına konulacak bir çizgi, izleyiciye bunları optik olarak ayırmasıgerektiğini bildirir. Çizgiler, karakterlerine ve konumlarına bağlı olarak bazı mesajlar dailetirler.

Yatay Çizgi: Durgunluk, sakinlik, sağlamlık ve süreklilik demektir.

Düşey Çizgi: Saygınlık, hayat, canlılık, hareketliliği temsil eder.

Diyagonal Çizgi: Canlılık dinamizm ve enerjiyi temsil eder.

Kıvrımlı Çizgi: Zarafeti temsil eder.

Şunu da bilmelisiniz ki nesneler ile oluşturulmuş tüm tasarımlar-çizimler, yukarıda bahsetmiş olduğumuz çizgilerin birleşmesi sonucu meydana gelir.

Çizgiler ve nesnelerin birleşmesi sonucu meydana gelen tasarım ürünlerine vektör denir. Grafik tasarımın anabeyni, kullandığımız renklerdir. Çalışmalarımızı insana sevdiren ön planda tutan renklerdir.Tasarımda rengin kullanım amaçları, renkli alana bir özellik kazandırmak, düşünceleri renkle simgeleştirmek, tasarımlarda verilmek istenen anlatıma yoğunluk kazandırmak ve nesnelere yoğunluk kazandırmaktadır. Rengin bir tasarım elemanı olarak bir sistem içinde kullanılmasının en tutarlı gerekçesi, tasarımcı ve gözlemciler arasında ortak bir dil oluşturarak tasarımların yapım ve eleştirilerinin aynı düzeyde yapılabilmesini sağlamaktır.

Eğer tasarım ürünlerimiz dijital ortamda basılacaksa, yani baskıya vereceğimiz bir ürün tasarlıyorsak; renklere dikkat etmeliyiz.Yaptığımız tasarımlar, çoğaltım tekniğinden geçebilir. Eğer gerekli renk kromasına sahip boyalar çalışmada kullanılmaz ise; baskıdan iyi sonuç almak mümkün olmayabilir. Bununla birlikte basım tekniklerinde üç ana renk, tasarımda kullanılan tüm renkleri meydana getirmek için kullanılır. Bu renkler; magenta kırmızısı, sarf kırmızı sayılır. İçinde başka renk yoktur. Cyan mavisi, gökyüzü mavisi niteliğinde ve içinde başka bir renk olmayan mavidir.Limon sarısı ise sarının saf halidir. Bu üç renk, kendi içerisinde değişik oranlarda katılarak doğanın sonsuz renkleri elde edilir. Ayrıca ışık olmayan bölgeler içinde, bu üç rengin üzerine siyah mürekkep basılarak işlem tamamlanmış olur. Renk kavramı çok geniş bir konudur. Kısa ve öz olarak şunu bilmelisiniz; dijital, yani sanal ortamında kullanacağımız bir tasarımı RGB olarak çalışmalıyız. Eğer baskı işi çalışıyorsak; renklerimizi CMYK olarak belirlemeliyiz. Aksi takdirde Baskıda RGB çalışırsanız ekranda görmüş olduğunuz rengi çıktısında bulamayabilirsiniz.

• Doku
Dokular yüzeyleri oluştururlar. Biz bu yüzeyleri hem görebilir hem de onlara dokunabiliriz.Objenin hem dış yapısı hem de içyapısı hakkında bir bilgi verebilirler. Doğada dokusuz yüzey bulunmaz. Bütün yüzeyler dokunulduğu zaman bizde duygular uyandırırlar. O halde yüzeylerin bir takım dokunsal değerleri vardır. Bir yüzey üzerinde dokunun varlığından sözedilebilmesi için, orada tekrarlara dayalı biçimsel bir düzen oluşturulması gerekmektedir. Grafik tasarımcısı dokuları, kullandığı objeler ve düzlemlerle oluşturabildiği gibi özel üretilmiş kağıtların dokularından da yararlanabilmektedir. Sert ve düz, sert ve grenli, yumuşak ve düz, yumuşak ve grenli gibi dokularda üretilen birçok kağıt türü bulunmaktadır. Oluşturmuş olduğumuz tasarım ürünümüzünde zemininde kullandığımız dokular oldukça önemlidir. Çünkü çalışmamızı ön plana çıkaran, zeminde kullandığımız dokulardır.

• Biçim
Temel tasarım tekniğinde, çizgi, renk ve diğer yüzey elemanlarının birbirleriyle ilişkileri sonucu biçim oluşur. Birçok çizginin bir arada bulunuşu, tek bir çizgi içindeki dönüş ve kıvrımlar ile değişik tonların oluşturduğu yüzeyler; tasarım biçimini oluşturan unsurlardır.Nesnelerin varlığını ifade eden bir terimdir. Hacimli ve lekesel olan bütün biçimler, form kapsamı içindedir. Simetrik veya asimetrik, organik, inorganik, doğal, yapay, dinamik veya durgun görünürlük gösterirler. Gerek renkler, gerekse biçimler algılanmalarında genişleme ve yayılma özelliği gösteren nesnelerdir. Bu görsel algılamanın fiziksel bir boyutudur. Öyleyse biçimin ortaya çıkabilmesi için çizgi ve rengin biçime canlılık kazandırılması gerekir. Örneğin; bir afiş tasarımında bulunan çizgiler, düzlemler, yataylar ve dikeyler olarak kullanılır. Renkler ise; açıklık-koyuluk, azlık- çokluk ilkesiyle ele alınarak tasarımdaki biçimler meydana getirir.


Bir grup objeyi çizmeye çalıştığımızda çizgilerin nasıl kullanıldığını görürüz. Sanat eserin de her zaman bir biçimlendirme, yani şekil verme endişesi söz konusudur. Öyle ki konu veya tema olmasa bile şekil vardır. Yine aynı şekilde çevremizde canlı ve cansız her nesnenin birşekli vardır. Biz, onları ışığın üzerlerine düşüp aydınlatmasıyla algılayabiliriz. Şekil; tanınan veya tanımlanabilen cisimlerin genel adıdır .Biçimlendirmede tasarım elemanlarına doğada olduğu gibi bütünü oluşturma potansiyeliile yaklaşılmalıdır. Böylece işlev – biçim – estetik birliği içerisinde olan eserler elde edilmesi mümkün olacaktır. Biçimler arasında büyük farklar olduğu görülebilir. Bir kısmı geometrik düzen içinde oldukları halde, diğer bir kısmı ise serbest haldedir. İşte tasarımcının yapacağı iş; biçimleri doğaya dayalı tasarım kurallarını göz önüne alarak, iki boyutlu bir yüzey üzerinde bağlantılar yapıp çizgi, renk, doku, hareket gibi temel tasarım elemanlarıyla biçimlendirmektir. Grafik tasarımcı, özellikle ambalaj tasarımında geometrik biçimler den faydalanmak zorundadır. Çünkü üretimde kullanılacak madde tasarım aşamasında seçilecekbir ambalaj, asıl geometrik biçimini alacaktır.

• Ölçü
Bir yapının veya objenin kendi içinde ölçülü olmasına ölçü denmektedir. Belirli bir nitelik dışında her nesne bir niteliğe sahiptir. Niteliklerden farklı olarak nicelik, büyüklük ve hacim gibi, nesnenin içinde var olan özelliklerin büyüklük ya da gelişme derecesiyle nesneyi karakterize eder. Genellikle nicelik bir sayı ile ifade edilmektedir. Nitelik ve nicelik birbirine bağlıdır. Çünkü bir ve aynı nesnenin yönlerini temsil ederler. Bir başka deyişle nitelikleniceliğin birliğine ölçü denmektedir. Bir grafik tasarım ürünü, daima değişik ve belirli ölçülere sahip görsel unsurların bir araya gelmesiyle oluşur. Ölçüler büyüdükçe, etkileyicilik ve algılanırlık da artar. Cisimlerin ölçüsü vaziyeti, uzaklığı ve derinliği bazı fizyolojik ve psikolojik etkilere bağlı olarak değerlendirilir. Parlaklık ölçü farkı oluşturmaktadır.

• Yön
Bir tasarım üzerindeki çizgiler ve noktalar, değişik noktalara yönelerek bir hareket oluştururlar. Tasarımcı, vereceği mesaj doğrultusunda bu hareketi yönlendirmekle yükümlüdür. Yüksek sanatsal düzeylere sahip birçok tasarım, iç güdülerle biçimlendirildikleri için çoğu zaman istenen etkiyi sağlayamazlar.

Başarılı bir tasarımcı olabilmenin önemli koşullarından biri de, tasarım ilkelerini bilmekve bunları gerektiği yerde kullanabilmektir.


Alıntı

Hiç yorum yok :

Yorum Gönder